Gout là một dạng viêm khớp do rối loạn chuyển hóa purin, dẫn đến tích tụ axit uric trong máu và hình thành tinh thể urat tại các khớp. Bệnh được chia thành hai giai đoạn chính: gout cấp tính (acute gout) và gout mãn tính (chronic gout). Trong khi gout cấp tính thường gây ra các cơn đau đột ngột, dữ dội, thì gout mãn tính có thể gây biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng khớp và thận [1].

1. Gout cấp tính: Triệu chứng và nguyên nhân

1.1. Triệu chứng của gout cấp tính

Gout cấp tính xảy ra khi tinh thể urat tích tụ trong khớp, gây viêm nhiễm và đau đớn đột ngột. Các triệu chứng điển hình bao gồm:

• Đau khớp dữ dội: Cơn đau thường khởi phát vào ban đêm hoặc sáng sớm, ảnh hưởng nhiều nhất đến ngón chân cái, nhưng cũng có thể xảy ra ở mắt cá chân, đầu gối và khuỷu tay.
• Sưng và viêm: Khớp bị viêm trở nên đỏ, nóng và sưng tấy, gây khó khăn trong vận động.
• Cơn đau kéo dài: Mỗi đợt gout cấp tính thường kéo dài từ 3 đến 10 ngày, sau đó giảm dần nhưng có thể tái phát nếu không điều trị đúng cách [2].

1.2. Nguyên nhân gây gout cấp tính

Gout cấp tính chủ yếu xảy ra do sự gia tăng đột ngột nồng độ axit uric trong máu, thường bị kích thích bởi:

• Tiêu thụ thực phẩm giàu purin (thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật).
• Uống rượu bia, đặc biệt là bia.
• Căng thẳng, chấn thương hoặc phẫu thuật.
• Dùng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, aspirin liều thấp [3].

2. Gout mãn tính: Triệu chứng và nguyên nhân

2.1. Triệu chứng của gout mãn tính

Gout mãn tính là giai đoạn tiến triển của bệnh gout khi không được kiểm soát tốt. Các triệu chứng bao gồm:

• Cơn đau lặp đi lặp lại: Người bệnh có thể gặp cơn gout nhiều lần trong năm, với mức độ nghiêm trọng tăng dần.
• Tích tụ tinh thể urat (hạt tophi): Các hạt tophi hình thành dưới da, đặc biệt là quanh khớp, và có thể gây biến dạng khớp.
• Tổn thương khớp và suy giảm chức năng vận động: Viêm kéo dài có thể gây phá hủy sụn khớp, dẫn đến cứng khớp, biến dạng và mất chức năng vận động.
• Ảnh hưởng đến thận: Gout mãn tính làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận và suy thận nếu không kiểm soát kịp thời [4].

2.2. Nguyên nhân gây gout mãn tính

Nguyên nhân chính của gout mãn tính là do nồng độ axit uric cao kéo dài mà không được kiểm soát hiệu quả. Các yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Chế độ ăn uống không lành mạnh.
• Thừa cân, béo phì.
• Mắc các bệnh lý đi kèm như tiểu đường, cao huyết áp.
• Không tuân thủ điều trị hoặc tự ý dừng thuốc [5].

3. So sánh gout cấp tính và gout mãn tính

4. Phương pháp điều trị và phòng ngừa gout

4.1. Điều trị gout cấp tính

• Thuốc giảm đau và chống viêm: Một số loại thuốc thường dùng bao gồm: NSAIDs (ibuprofen, naproxen), colchicine hoặc corticosteroid.
• Duy trì chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế thực phẩm giàu purin, tránh rượu bia.
• Uống đủ nước: Giúp thận đào thải axit uric tốt hơn [6].

4.2. Điều trị gout mãn tính

• Thuốc giảm axit uric: Một số loại thuốc thường dùng bao gồm: Allopurinol, febuxostat giúp duy trì nồng độ axit uric ổn định.
• Kiểm soát cân nặng: Giảm béo giúp giảm nguy cơ tái phát gout.
• Tăng cường vận động: Tập thể dục nhẹ nhàng giúp giảm viêm và duy trì sức khỏe khớp [7].

Kết luận

Gout cấp tính và gout mãn tính đều là những tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết sự khác biệt giữa hai loại gout giúp người bệnh có phương án điều trị phù hợp, hạn chế biến chứng lâu dài. Nếu có dấu hiệu của bệnh gout, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Nguồn tham khảo:

[1] Arthritis Foundation. What is Gout?https://www.arthritis.org/diseases/gout

[2] Mayo Clinic. Gout - Symptoms and Causes. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gout

[3] American College of Rheumatology. Gout: Diagnosis and Management. https://www.rheumatology.org

[4] National Kidney Foundation. Gout and Kidney Disease. https://www.kidney.org/atoz/content/gout

[5] WHO. Obesity and its Impact on Gout. https://www.who.int

[6] Harvard Medical School. Best Diet for Gout Prevention. https://www.health.harvard.edu

[7] CDC. Managing Chronic Gout: Lifestyle Changes and Treatment. https://www.cdc.gov